We eten meer vlees én meer vleesvervangers. Hoe kan dat…?

De feiten over vlees en vleesvervangers laten een nogal vreemd verhaal zien. Nieuwsberichten over Nederlanders die wel of niet minder vlees eten lijken elkaar tegen te spreken. Onderzoek van de Universiteit Wageningen (WUR) toont namelijk aan dat in 2018 (600 gram) meer vlees gegeten werd per persoon dan in het jaar daarvoor. Terwijl ander onderzoek van marktonderzoeksbureau IRI juist een daling van de vleesconsumptie rapporteerde. Hoe kunnen deze twee onderzoeken nou zulke tegenstrijdige uitspraken doen? Dus… hoe zit het nu eigenlijk echt?

In beide onderzoeken worden verschillende rekenmethodes gehanteerd, je zou kunnen zeggen dat we appels met peren vergelijken. Het onderzoek van de WUR bekijkt op een veel grotere schaal de vleesconsumptie in Nederland. Zij nemen namelijk het aantal slachtingen, de in- en uitvoer, de veranderingen in voorraden en de maaltijden in de horeca en thuisbezorgde maaltijden mee.

Daarbij weten we vanuit cijfers van het CBS dat er een stijging is van het aantal toeristen dat Nederland bezocht in 2018 (het waren er zo’n 19 miljoen, een stijging van 7% ten opzichte van 2017). Hun horeca-uitjes dragen dus zeker bij aan de grotere hoeveelheid vleesconsumptie van afgelopen jaar én in het onderzoek van de WUR. Want een toerist gaat vaker uit eten dan de gemiddelde Nederlander. Daarbij komt ook kijken dat een portie vlees in horecagelegenheden gemiddeld twee maal groter is dan een portie vlees thuis.

Uit de onderzoeksresultaten hierboven lijkt het dus alsof je kunt concluderen dat er meer vlees gegeten wordt in Nederland, maar een deel daarvan komt dus op het bord van de toeristen. Andere onderzoeken die specifiek over het eetgedrag van Nederlanders gaan, laten toch een andere trend zien op dit gebied.

Het Voedingscentrum heeft namelijk alle representatieve onderzoeken van de afgelopen 15 jaar onder de loep genomen. En die onderzoeken laten stijgende lijnen zien van mensen die zeggen (vrijwel) nooit vlees te eten. Uit recente cijfers blijkt ook dat de helft tot driekwart van de Nederlandse bevolking regelmatig een vleesloze dag inlast. Ook probeert 46% van de Nederlanders minder vlees of vis te eten.

15 jaar onderzoek wijst op een stijgende lijn van mensen die zeggen (vrijwel) nooit vlees te eten

Volgens een ander onderzoek van de RIVM zijn Nederlanders al een aantal jaar bezig met een algemene gezondere levensstijl, waarin meer groente en fruit, minder suikerhoudende dranken en jawel, minder vlees gegeten wordt. Ook is de verkoop van vleesvervangers in de lift. Sinds 2017 is het aantal verkochte vleesvervangers zoals groenteburgers, vegaworsten, sojaschnitzels en andere vegetarische opties in de supermarkt met 51 procent toegenomen. En het lijkt sterk dat Nederlanders tegenwoordig hun traditionele aardappelen, groenten & vlees hebben ingeruild voor aardappelen, vleesvervanger & vlees.

Bron: IRI Nederland

Conclusie van dit verhaal? De berichten die in de Nederlandse media verspreid zijn over de toename van vleesconsumptie zijn grotendeels gebaseerd op het onderzoek van de Universiteit Wageningen. Dit onderzoek bekijkt echter op een veel grotere schaal de vleesconsumptie in Nederland dan alleen het consumentengedrag en waarschijnlijk heeft de toename in aantal toeristen hier invloed op. Als er alleen wordt gekeken naar het consumentengedrag van de gemiddelde Nederlander door middel van andere (langlopende) onderzoeken, dan is er wel degelijk een dalende trend in vleesconsumptie te ontdekken.

Een goed begin en hopelijk het begin van een vele grotere transitie naar een ander eetpatroon met een kleinere CO2-footprint. En supergoed dat veel Nederlanders al een vleesloze dag inlassen, daarmee verandert de norm langzaam. Maar om echt duurzamer te leven moeten we nog veel meer gaan minderen, want de negatieve impact van de vleesindustrie op onze aarde is nog veel te groot.

Wil je ook je CO2-footprint verkleinen, doe dan mee met de Nationale week zonder vlees en laat je verrassen door de mogelijkheden. Wat voor mij goed werkte: maak van de gerechten die je thuis het vaakst maakt eens een vegetarische variant. Vervang het gehakt in je pastasaus door vega-gehakt, vervang de kip in je wokgerecht door vega-kipstukjes en probeer eens een vegetarische gehaktbal bij de stamppot. Op die manier kun je makkelijk en geleidelijk minder vlees eten en zo bijdragen aan een duurzame wereld. Succes en eet smakelijk! En ik ben altijd bereid om nog tips en inspiratie te delen!

Relevante artikelen:

Gebruikte bronnen